ေထြးညိဳက ေသဒဏ္ ကိုသိန္းတန္က တစ္သက္တစ္ကြၽန္း 🖋 ေေမာင္သာခ်ိဳ

ေထြးညိဳက ေသဒဏ္ 

*****************

ကိုသိန္းတန္က တစ္သက္တစ္ကြၽန္း

***************************

ေမာင္သာခ်ိဳ

7Day News

Vol. 10, No. 30

Oct. 13, 2011

(တစ္)

လူေတြ ဇရာေထာင္းလာေတာ့ ဟိုေဆးခန္းျပ သည္ေဆးခန္းျပ ဟိုဆရာဝန္ဆီေဆးစစ္ သည္ဆရာဂန္ဆီေဆးစစ္ လု႔္လာၾကသလို ကြၽန္ေတာ္တို႔ မွီတင္းေနထိုင္ၾကရာ ကမာ႓ေျမႀကီး အိုမင္းယိုယြင္းလာၿပီဆိုသည့္ အေၾကာင္း ခပ္ေရးေရး သေဘာေပါက္လာၾကေသာအခါ ဘာေၾကာင့္ သည္လိုျဖစ္ရတယ္ဆိုေသာ ေရာဂါ၏ အေမြးခံအေၾကာင္းတရားကို ႐ွာေဖြလာၾကသည္ႏွင့္အမွ် ဘယ္လိုကုသၾကရင္ ေကာင္းမလဲဆိုသည့္ ကုထံုးကိုပါ စဥ္းစား၍ လာၾကပါသည္။

မုန္တိုင္းေတြ မၾကာခဏတိုက္ေသာ ကမာ႓၊  ငလ်င္ေတြ မၾကာခဏ လွဳပ္ေသာကမာၻ၊  ေနရာအနွံ႔ ေရႀကီး၍ ေရလ်ွံေသာကမာၻ၊  သီးနွံအထြက္ႏႈန္း ဆြံ႔အေသာ ကမာၻ၊  အပူရွိန္ တေငြ႔ေငြ႔တက္ေနေသာ ကမာၻ၊ ေသာက္သံုးေရ ခန္းေျခာက္ေသာ ကမာၻ၊ သဘာဝသယံဇာတ ျမံဳ၍သြားေသာ ကမာ႓ စသည္ စသည္ျဖင့္ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြက ဗရပြ။

    

သည္မွာ အဓိက လက္သည္တရားခံအျဖစ္ ကာဗြန္ကို သြားေတြ႔ပါသည္။ ေရခဲေသတၱာေတြက၊ ေလေအးေပးစက္ေတြက၊  စက္ရံုအလုပ္ရံုေတြက၊ ေမာ္ေတာ္ကား ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္က၊ ေလယာဥ္ေတြက၊ သစ္ပင္သစ္ေတာ ျပဳန္းတီးမွဳေတြက ထုတ္လႊတ္ထြက္ရွိလာေသာ ကာဗြန္ဟု အေျဖထုတ္ပါသည္။

ပရင္စတန္ တကၠသိုလ္က ''Princeton University Carbon mitigation initiative'' ဟု အစီအစဥ္တစ္ခု ဆြဲပါသည္။ ကာဗြန္ သက္သာေရး ေဆာင္ရြက္ခ်က္တဲ့။ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းပညာ႐ွင္တို႔ကမူ Carbon Foot Prints ေခၚ ကာဗြန္ေျခရာတိုင္းျခင္းျဖင့္ မည္သည့္ႏိုင္ငံက ကာဗြန္အမ်ားဆံုး ထုတ္လႊတ္သလဲဟုဆိုကာ အေျဖ႐ွာၾကပါသည္။ ဩစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ၊ ဆစ္ဒနီၿမိဳ႕က လူ ၂ ဒသမ ၂ သန္းကမူ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္က Earth Hour ဟု လႈံ ့ေဆာ္ကာ တစ္နာရီတိတိ လ်ပ္စစ္မီးမ်ားကို ပိတ္ထားခဲ့ဖူးပါသည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္မွာမူ ႏိုင္ငံေပါင္း ၃၅ ႏိုင္ငံက လူေပါင္း သန္း ၅၀ က Earth Hour အျဖစ္ လံႈ ့ေဆာ္ကာ လွ်ပ္စစ္မီးမ်ားကို တစ္နာရီတိတိ ပိတ္ထားခဲ့ျပန္ပါသည္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္အတြင္းတြင္မူ စင္ကာပူႏိုင္ငံက First ever Earth hour night work ဟု ဆိုကာ လူတစ္ေယာက္လ်င္ ၁၅ ေဒၚလာစီ ထည့္ၿပီး ၃၅ ကီလိုမီတာ ႐ွည္ေသာ ခရီးကို အေမွာင္ထဲ၌ တစ္နာရီတိတိ လမ္းေလွ်ာက္ခဲ့ၾကပါသည္။  

    

ဒါေတြ အားလံုးကို ျပန္ၿပီး အႏွစ္ခ်ဳပ္လိုက္ေတာ့  ပ်က္ယြင္းစျပဳလာေသာ ကမာ႓ေျမကို အတတ္နိုင္ဆံုး ကုသဖို႔ဟု အေျဖထြက္ပါသည္။

(ႏွစ္)

ယခုအခါ  သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိမ္းသိမ္းမွဳဆိုင္ရာ တက္ၾကြလွဳပ္ရွားသူတို႔က ေဟာေျပာပြဲမ်ား က်င္းပျခင္း၊  စာတမ္းဖတ္ျခင္း၊ စာေရးျခင္း၊ ပန္းခ်ီဓာတ္ပံုျပပြဲမ်ား 

က်င္းပျခင္း၊ မွတ္တမ္းရုပ္ရွင္ ႐ိုက္ကူးတင္ျပျခင္း  စသည္စသည္ျဖင့္ ကမာ႓ေျမကို ေစာင့္ေ႐ွာက္ဖို႔ နည္းလမ္းေပါင္းစံုျဖင့္ ႀကိဳးပမ္းလာၾကပါသည္။ စက္ရံု၊ အလုပ္ရံုေတြ ေလ်ွာ့ခ်ဖို႔၊ ကားသံုးစြဲတာ ၿခိဳးျခံေခြၽတာဖို႔၊ ေရခဲေသတၱာ မသံုးဖို႔၊ ေလေအးေပးစက္ မသံုးဖို႔၊ သစ္ေတာေတြကို မခုတ္ဖို႔  စသည္စသည္ျဖင့္။ တကယ္ေတာ့ ဒါေတြကို က်ဴးလြန္တာက ေငြရွင္ေၾကးရွင္ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားသာ ျဖစ္ပါသည္။

ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္ႏိုင္ငံက ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ သဘာဝသစ္ေတာေရးရာဝန္ႀကီး မစၥတာရာမန္ခန္းေျပာသလို လူသန္း ၁၅၀ ႐ွိေသာ ဘဂၤလားေဒ့႐ွ္၌ သန္း ၃၀ တို႔ သဘာဝေဘးဒုကၡ သင့္ေနၾကရျခင္းမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးၿပီး ႏိုင္ငံမ်ားေၾကာင့္ဟု စြပ္စြၿပီး ေလ်ာ္ေၾကးေပးဖို႔ ေလသံပစ္ပစ္လာခဲ့သည္မွာ ေလ်ာ္ကန္ေသာ ေတာင္းဆိုမႈဟု ယူဆမိပါသည္။

၂၀၁၁ ခုႏွစ္၏ CNN Weather News Report ကို ၾကည့္။ carbon foot print ေခၚ ကာဗြန္ေျခရာ အထူထပ္ဆံုးနိုင္ငံေတြက အေမရိကန္က တစ္တဲ့။ ျဗိတိန္က နွစ္၊  ဂ်ာမန္ကသံုး၊ ရုရွားက ေလး၊ ျပင္သစ္က ငါး၊ တရုတ္က ေျခာက္၊  ဒါဆို ကာဗြန္ လွဳိင္လွဳိင္ထုတ္ေနတာ ကမာၻကို ပူေအာင္ လုပ္ေနတာမွာ ဆင္းရဲေသာ ဖြံ႔ၿဖိဳးဆဲျဖစ္ေသာ 

နိုင္ငံေတြ မပါဝင္တာ ေသခ်ာပါၿပီ။

လူတစ္ဦးခ်င္း တစ္ေယာက္ခ်င္းမွာလည္း ဆင္းရဲသူ၊ ဝင္ေငြနိမ့္က်သူ၊ ေက်းေတာေနသူတို႔ေျကာင့္ေတာ့ျဖင့္ ကာဗြန္မထူထပ္နိုင္ပါ။ သူတို႔ေတြ ေရခဲေသတၱာမသံုး။ သူတို႔ဆီမွာ ေလေအးေပးစက္ မရွိ။ မိသားစုဝင္တို႔ ကားတစ္ေယာက္တစ္စီး မသံုးဘဲ တစ္စီးတည္းကိုသာ မွ်သံုးဖို႔ နားခ်စရာ အေၾကာင္းမ႐ွိ။ နဂိုမူလကိုက သူတို႔က ကားမ႐ွိသူေတြ။ ေန႔စဥ္ဘဝအသက္ရွင္ဖို႔အတြက္ ဟိုေတာစပ္ ထင္းဝင္ခုတ္၊ သည္ေတာစပ္ မီးေသြးဝင္ဖုတ္တာမ်ိဳးေတြ ႐ွိႏိုင္ပါ၏။ သို႔ေသာ္ တစ္ေတာလံုးေျပာင္၍ တစ္ေတာင္လံုး ႐ွင္းေအာင္ လုပ္ကာ သန္းႂကြယ္သူေ႒းျဖစ္ ၾကံသူေတြထဲ၌ ထိုသူတို႔ မပါ။

ခက္ေနသည္က အိမ္တြင္ လူငါးေယာက္ ကားငါးစီး႐ွိသူ၊ အခန္း ၁၀ ခန္းတြင္ ေလေအးစက္ ၁၀ လံုး တပ္ဆင္ထားသူ၊ သာမန္အိမ္ခန္း တစ္ခန္းစာေလာက္နီးနီး ေရခဲေသတၱာႀကီးထဲ၌ သစ္သီးဝလံေပါင္းစံုကို 

ထည့္ကာ ျမံဳ႕၍ ေနသူ၊ မီးခိုတလူလူ ထြက္ေနသည့္ စက္ရံု၊ အလုပ္ရံုတို႔ကို 

ပိုင္ဆိုင္ထားသူ၊  သစ္ပံုေပၚ တက္ထိုင္ကာ  နိုင္ငံျခားေငြ အထပ္လိုက္ ကိုင္ထားသူေတြက ကမာၻေျမကို ေစာင့္ေရွာက္ထိမ္းသိမ္းၾကဖို႔  စကားမ်ား ေျပာၾက၊ စာမ်ားေရးၾက  လုပ္ေနသည္ကို ဘာတစ္ခုမွ မက်ဴးလြန္သူ သာမန္လူထုက ပါးစပ္အေဟာင္းသားျဖင့္ စာတတ္ ေပတတ္ႀကီးေတြပါလားဟု ဆိုကာ ေငးၾကည့္ေနၾကရျခင္း ျဖစ္ပါသည္။

(သံုး)

ၿမိဳ႕ေန ေအာက္ေျခလူတန္းစားမ်ားႏွင့္အတူ ရြာတိုင္း ရြာတိုင္းလိုလို၌ ကားမ႐ွိပါ။ ေရခဲေသတၱာ မ႐ွိပါ။ ေလေအးေပးစက္ မ႐ွိပါ။ စက္ရံုအလုပ္ရံု မ႐ွိပါ။ သစ္လုပ္ကြက္၊ ေက်ာက္လုပ္ကြက္၊ ေရႊလုပ္ကြက္ မ႐ွိပါ။

   

သို႔ေသာ္ သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ပ်က္စီး၍  ေရႀကီးေရလ်ွံ၊ သီးနွံဆြံ႔အ၊ မုန္တိုင္းတိုက္၊  ငလ်င္လွဳပ္၊ ေျမကမာၻပူေႏြးေသာ ဒဏ္ကို အမ်ားဆံုး ခံရတာကေတာ့  ေအာက္ေျခလူတန္းစားမ်ားႏွင့္  ေတာသူေတာင္သားတို႔ပဲ ျဖစ္ပါသည္။

သဘာဝပါတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမွဳ၌ အသိပညာ နုံခ်ာ ခ်ဳိ႕တဲ႔ေလျခင္းဟုဆိုကာ ေထြးညိဳကို အျပစ္တင္ ကိုသိန္းတန္ကို ရွဳတ္ခ်၍ မရႏိုင္ပါ။ ေထြးညိဳ ဟိုအပင္ခ်ဳိး  သည္အပင္ခ်ဳိး လုပ္မိတာက ထမင္းအိုး ဟင္းအိုးကေလး ခ်က္ေလာက္ရံုမွ်သာ။ ကိုသိန္းတန္ မီးေသြးကေလး ခိုးဖုတ္မိတာက ထမင္းတစ္လုတ္ 

စားနိုင္ရံုမ်ွသာ။ တကယ္အျပစ္ႀကီးသူေတြက ဝိသမေလာဘနဲ႔ ေဇာတိကနံပါတ္ဝမ္း ျဖစ္ခ်င္သူေတြ။ စိန္တစ္ရစ္ ျမတစ္ရစ္နဲ႕အဆီယစ္ေနသူေတြ။ အခုေတာ့ ထိုသူေတြကပဲ ေရးသားကာ ေဟာေျပာႁမြက္ဟျပန္လို႔။

ေထြးညိဳတို႔ ကိုသိန္းတန္တို႔ကပဲ  အသိဥာဏ္ဆင္းရဲလို႔ အျပစ္ရွိသေယာင္ေယာင္။ ေအာ္... ဟူ၍သာ။     ။

'ယာခ႐ိုးမွာ ေရႊခ်ိဳးကူပါေတာ့' စာအုပ္စာမ်က္ႏွာ ၁၀၇ - ၁၁၀ ကေန အဒ္မင္ကိုယ္တိုင္ စာ႐ိုက္ကူးယူ တင္ဆက္ပါတယ္။

စေလ ငေနာ့